Rétromobile en uitzonderlijke auto’s: het blijft een bijna perfect huwelijk. We hebben het al dikwijls aangehaald: op Rétromobile zie je zaken die je nergens anders tegenkomt. Unieke auto’s, die in één of andere collectie of museum staan, worden dikwijls speciaal buiten gehaald voor de Parijse oldtimerbeurs.
De editie van 2022 was tijdens een laatste covid opflakkering in Europa, met voorsprong, de minste van deze eeuw. Maar dat wilde zeker niet zeggen dat je er toch wel héél leuk materiaal kon vinden. Zo zagen we de fenomenale expo van de Mclaren F1 waarover we onlangs nog bericht hebben. Wie dit heeft gemist kan hier er meer info over vinden. Maar ook op andere standen kwamen we regelmatig een klassieker of een uniek stuk tegen. Bij Guikas botsten we op een ex Le Mans Ferrari 512 BB van 1978. Deze “Berlinetta Boxer” was voorzien van een zelfklever van het “Park Asterix” nabij Parijs.
En de connectie met Asterix is niet ver te zoeken. Deze 512 BB Competizione met chassisnummer 24127 had ene Albert Uderzo als eerste eigenaar. Uderzo is beter bekend als de tekenaar van de strips van Asterix en zijn trouwe kompaan Obelix. De avonturen van de Galliërs die de Romeinse legioenen bestrijden zijn ondertussen legendarisch. Het tekenen van deze strips legde Uderzo geen windeieren en daarna volgden er nog tekenfilms en verschillende films met onder meer Gerard Depardieu als een perfecte Obelix. Naast het tekenen van de strips was Uderzo een groot Ferrari liefhebber. Hij had bijna al de baanversies zoals de 365GTB, 288 GTO, F40 en F40 LM, F50 en een Enzo. Naast deze beschikte hij ook over een aantal wedstrijd- en rallywagens met een 308 Michelotti Rally, een 365P en een 512M. Uderzo nam met deze Ferrari’s ook deel aan de Ferrari Club meetings. Hij was trouwens ook een tijdje voorzitter van deze club. Als goeie Ferrari klant had hij dan uiteraard ook een excellente relatie met de Franse Ferrari invoerder Charles Pozzi.
De combinatie Ferrari en Le Mans was in het verleden goed voor negen algemene overwinningen in de 24 uren klassieker. Hiernaast waren er ook nog meer dan twintig klasse overwinningen. In juni van dit jaar start Ferrari na 50 jaar zelfs opnieuw in de hypercar klasse voor de strijd om de algemene overwinning.
In 1978 zat het merk echter in een mindere periode. Het prototype programma was eind 1973 stopgezet en de succesvolle 365GTB/4 was na enkele klasse overwinningen op rust gezet. De opvolger was de 512 BB maar die was niet echt competitief. De Ferrari klantenteams, zoals het Franse Pozzi, het Belgische Garage Francorchamps en het Amerikaanse NART, smeekten dan ook om een waardige opvolger. Ferrari wilde echter niet officieel deelnemen. Achter de schermen werd er wel gewerkt aan een programma waarbij een straatversie, toch op een iet of wat deftige manier, kon veranderd worden in een raceauto. Zelfs de onlangs overleden Ferrari topontwerper Mauro Forghieri verleende zijn medewerking aan het project. De BB krijgt een aerodynamische update, de ophangingen worden aangepast en de motorafdeling puurt een extra 100 pk uit de 12 cilinder boxer motor. Ook het overtollige gewicht wordt zo veel mogelijk verwijderd. Het remsysteem ( één van de zwaktepunten op de 365 GTB/4 ) krijgt een update met geventileerde remschijven. Leuk detail: de achtervleugel wordt gewoon overgenomen van een toenmalige Ferrari Formule 1 auto.
Van deze aangepaste BB’s zullen er drie de start nemen van de 24 uren wedstrijd. Twee exemplaren in de Thompson Pozzi uitvoering ( startnummers 88 en 89 ) en één van het Amerikaanse Nart ( startnummer 86 ). Een vierde BB van de Belgische Garage Francorchamps is een minder geëvolueerde versie die zelfs 100 kg meer basisgewicht had. Al deze BB’s nemen deel in de Amerikaanse IMSA klasse.
De Asterix Ferrari is deze met het startnummer 88 en zal bestuurd worden door de Fransman Jean Claude Andruet en de Italiaan Spartaco Dini. Deze laatste had een groot deel van het ontwikkelingsprogramma afgewerkt. Uderzo had de BB 512 met chassisnummer 24127 aangekocht en gaf de Ferrari in bruikleen aan het Pozzi team voor de wedstrijd.
Beide Ferrari’s van het Pozzi team kwalificeren zich, broederlijk naast mekaar op de zeventiende startrij met slechts 2 tienden van een seconde verschil. Andruet moet het in de 88 afleggen tegen Ballot Lena in de 89. De Belgische Ferrari met Teddy Pilette aan het stuur moet, niettegenstaande extra gewicht en minder evoluties, slechts drie seconden toegeven aan zijn Franse collega’s. Bij het Amerikaanse NART zitten ze duidelijk al in wedstrijdmodus want die draaien nog zes seconden trager dan de Belgen.
Het zwak punt van deze 512 BB komt na drie uur wedstrijd al boven: de Belgische Ferrari verdwijnt met een defecte transmissie uit de wedstrijd. De Pozzi nummer 89 klimt in het algemene klassement naar plaats 12 maar moet, na 17 uur koers, opgeven met een identieke breuk. De Amerikanen van het Nart geraken tot op plaats 11 en houden het één uur langer vol maar na 18 uur is het ook voor hun over en uit. Opnieuw is de transmissie de oorzaak. Enkel de “Uderzo” blijft nog in koers. Na 21 uur stopt het ook voor hen. Geen transmissieprobleem maar een defecte 12 cilinder motor is de oorzaak van de opgave.
De wedstrijd werd gewonnen door de Renault Alpine van Pironi en Jaussaud. Dat verhaal kan u hier terugvinden. We zagen de vier Renault Alpines tijdens de Rétromobile beurs in 2018 ter gelegenheid van de 40e verjaardag van deze overwinning. De BB Competizione wordt na de wedstrijd gereviseerd en Pozzi levert hem af bij Uderzo. De 512 blijft in zijn originele Le Mans uitvoering en zal slechts één keer deelnemen aan een wedstrijd. Uderzo gebruikt de auto voor deelnames aan de evenementen van de Ferrari Club France. De auto krijgt nummerplaat 1117 HV 92 en Uderzo kan hem zelfs gebruiken voor op de openbare weg. Hij rijdt er dan ook op deze manier mee naar de Ferrari meetings. Met een vrije uitlaat en soms zelfs op slickbanden! Dit is vandaag ondenkbaar maar in de jaren 80 was dit nog geen probleem.
De 512 BB zal in deze configuratie niet meer deelnemen aan de 24 uren van Le Mans. Ferrari had ondertussen begrepen wat zijn klanten wilden en maakte er een echte raceversie van met de 512 BB LM. Deze krijgt een 5 liter 12 cilinder motor en een aerodynamisch koetswerk van Pininfarina. De zwakke transmissie wordt ook volledig herwerkt en verbeterd. De 512 ziet er meteen veel spectaculairder uit. Nu zal ook deze versie niet echt een hoogvlieger worden. In 1979 debuteert er ook een BMW M1 in de zelfde klasse. Deze doet met zijn 3,5 liter 6 cilinder motor drie seconden minder over een rondje Le Mans. Ferrari zal deze achterstand ook in de volgende jaren niet kunnen dichten.
In 1996 doet Uderzo afstand van zijn 512 BB en verkoopt de auto aan Jean Guikas, die hem vandaag nog altijd koestert. De afbeelding van de dappere Galliër die het avontuur mogelijk maakte hangt nog steeds naast de benzine vulklep op het achterspatbord van de Ferrari 512. Hij bood in een klein Gallisch dorpje, samen met zijn grote vriend Obelix en de rest van zijn stam, hevig weerwerk tegen de Romeinse legioenen van Julius Ceasar. Dit alles mogelijk gemaakt door de toverdrank van druïde Panoramix. En die toverdrank had zijn Ferrari 512 BB Competizione misschien ook wel kunnen gebruiken.
