De duurste wagen op de 100 jaar BMW Expo in het Autoworld museum in Brussel is ongetwijfeld de M3 E30 Groep A toerwagen Art Car van de bekende Australische artiest Ken Done. Deze auto werd door BMW Classic ter beschikking gesteld.
De BMW Art Car collectie telt ondertussen 19 stuks sinds zijn opstart in 1975. Het idee kwam van veilingmeester en kunstkenner Hervé Poulain. Deze Fransman was ook een hobbyracepiloot. Hij kwam op het idee om snelheid en kunst te combineren. Hij vond zijn vriend, de Amerikaanse kunstenaar, Alexander Calder bereid om dit uit te voeren. Enig probleem was dat hij nog geen auto had om dit op uit te voeren. Een kennis van Poulain had hem het advies gegeven om met BMW Motorsport directeur Jochen Neerpasch contact op te nemen omdat diens vrouw een kunstgalerij had en die daardoor misschien wel kon overtuigd worden om mee te werken aan het project.
Poulain wilde deelnemen aan de 24 uren van Le Mans in 1975. Neerpasch had interesse maar had zo direct geen racewagen ter beschikking. BMW was in dat jaar actief met zijn 3.5 CSL’s in de IMSA serie in Amerika en het ganse team zat in de Verenigde Staten.
Neerpasch was toch wel heel geïnteresseerd en liet enkele weken later Poulain weten dat hij een nieuwe 3.5 CSL zou laten bouwen en dat hij kon beginnen met zijn project. Calder had ondertussen enkele schaalmodellen beschilderd als proef. Het definitieve ontwerp werd aangebracht op de CSL en Calder plaatste zijn handtekening op de linker achtervleugel en de eerste BMW Art Car was geboren. De wagen verscheen met startnummer 93 aan de start met de Amerikaanse piloot Sam Posey en Poulain zelf aan het stuur. In 1976 volgde een twee CSL van Frank Stella en in 1977 was het aan Roy Lichtenstein om een 320i te ontwerpen.
1978 bracht geen Art Car voort maar in 1979 kwam misschien wel de meest bekende en waardevolste stuk uit de collectie: Pop Art artiest Andy Warhol kwam persoonlijk in München een groep 4 versie van de BMW M1 beschilderen. Op 30 minuten was de klus geklaard. Hij werd bijgestaan door Walter Maurer, de schilder van alle BMW racewagens. Deze was met zijn persoonlijke 3 reeks ter plaatse gekomen. Warhol vroeg aan Maurer of hij zijn wagen ook moest doen maar dat zag Maurer niet direct zitten. Dit was meteen één van zijn grootste vergissingen van zijn leven maar dat begreep hij pas later !
Na de Warhol M1 is het een tijdje stil rond de Art Cars. In 1982 komt er een vervolg met een 635CSi van Ernst Fuchs. In tegenstelling tot de eerste stukken is het nu een standaardversie die bewerkt wordt. Een zelfde type zal vier jaar later door Robert Rauschenberg afgeleverd worden. De ene grote naam na de andere. Dan is er weer een pauze van drie jaar tot er in Australië beslist wordt om twee van hun racewagens van het type M3 E30 groep A na hun sportieve carrière om te vormen tot kunstwerk. Artiest Michael Jagamara Nelson zal de eerste voor zijn rekening nemen en de tweede is deze die in Brussel stond van Ken Done.
De in Sidney, in 1940 geboren kunstenaar heeft een voorliefde voor taferelen rond de Australische fauna en flora. In zijn werken gebruikt hij veel hevige kleuren. Op de wagen werden door hem felgekleurde papegaaien en papegaaivissen aangebracht. Ieder mag zelf zijn oordeel over geven want dit is niet echt onze specialiteit. Het is misschien niet de mooiste BMW Art Car, maar zeker ook niet de slechtste. We zetten deze m3 zeker in de top 8 van de 18 exemplaren en de live ervaring in Brussel kan hem nog een hogere quotering bezorgen.
De basis voor deze M3 werd genomen uit de renstal van de raceafdeling van BMW Motorsport Australië. Twee van deze wagens hadden het volledig ATCC ( Australisch Toerenwagen Kampioenschap ) gereden in 1987, dit exemplaar werd bestuurd door Tony Longhurst die er vierde mee werd in de eindstand van dit kampioenschap. Teammaat Jim Richards werd de kampioen van dat jaar. Voor hij tot Art Car werd omgevormd mocht deze M3 er ook al zeker zijn.
Zijn zwart en gouden kleurenschema van sponsor John Payer Special deed en doet nog altijd menig racefans dromen. Deze sigarettenfabrikant is het meest bekend van de sponsering van de Lotus Formule 1 wagens in de jaren 70 en 80 waarmee Emerson Fittipaldi en Mario Andretti het tot wereldkampioen schopten. Andere bekenden piloten waren Ronnie Peteron, Nigell Mansell, Elio De Angelis, Gunnar Nilsson en zelfs onze eigen Jacky Ickx heeft er nog een tijdje in rond gereden maar met niet al te veel succes.
Wie meer BMW Art Cars wil zien kan tot eind Maart terecht in het Hamburgse museum “Prototyp” waar negen van deze kunstwerken momenteel zijn ondergebracht. Meestal kom je één of soms eens twee samen tegen, maar dit aantal samen is toch wel uitzonderlijk. Alle Lemans racers zijn aanwezig en deze werden aangevuld door de Fuchs 635, de Manrique 730, de Penck Z1 om te eindigen met de Chia M3 E36. Zeker aan te bevelen voor wie nog een uitstap zoekt voor een citytrip.
Begin December werd ook nummer 19 van de collectie voorgesteld in Miami en deze keer is het John Baldessari uit Californië die zich mocht uitleven op een M6GTLM die eind Januari zal deelnemen aan de 24 uren van Daytona in Florida. Nummer 18 is momenteel nog in afwerking door de Chinsese artieste Cao Fei en zal binnenkort worden voorgesteld. Baldesarri was blijkbaar iets sneller dan Fei want 19 is voor 18 verschenen.
Foto’s Joris & Patrick